Inwestycje w magazyny energii: Perspektywy i trendy na rynku
Wraz z dynamicznym rozwojem technologii energetycznych i coraz większym zapotrzebowaniem na energię elektryczną, pojawia się również coraz większa potrzeba skutecznego magazynowania i zarządzania energią. Magazyny energii stanowią w tym segmencie kluczowy element przyszłościowej energetyki, pozwalając na gromadzenie i wykorzystywanie nadmiaru energii, a także dostarczanie jej w momencie wzmożonego zapotrzebowania.
Z roku na rok możemy zaobserwować coraz większe zainteresowanie magazynami energii, zarówno jeśli mówimy o dużych przedsiębiorstwach w wymiarze komercyjnym, jak i o gospodarstwach domowych. Do tej pory najprężniej technologię magazynów energii rozwijały rynki azjatyckie i zachodnioeuropejskie. Jak zatem wygląda tenże rynek w Polsce, a także jakie są prognozy na przyszłość?
Wpisz swój adres i otrzymaj darmową wycenę na fotowoltaikę
Sieć potrzebuje magazynów energii
Tradycyjny model wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej staje się coraz bardziej niewystarczający wobec rosnącego zapotrzebowania i zmian klimatycznych.
Nowe technologie, takie jak odnawialne źródła energii (OZE), wydajne panele fotowoltaiczne i elektromobilność, wymagają nowego podejścia do zarządzania energią. Magazyny energii są zatem kluczowym elementem w tym procesie, umożliwiając przechowywanie i uwalnianie energii elektrycznej w zgodzie z bieżącymi potrzebami i warunkami rynkowymi.
Z racji na fakt, że zależnych od pogody źródeł odnawialnych w Polsce przybywa z każdym rokiem, w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym spada moc w jednostkach dyspozycyjnych. W związku z tym konieczna potrzeba magazynowania energii zaczyna być coraz mocniej akcentowana. Mówimy w tym przypadku przede wszystkim o elektrowniach szczytowo-pompowych, ale również o prywatnych magazynach energii, które co prawda są o wiele mniejsze, ale w dużej skali, również są w stanie odciążyć sieć lokalną.
Jak wynika z projektu aktualizacji Polityki Energetycznej Polski, tylko do 2040 roku założono powstanie około 5 GW mocy w prosumenckich oraz wielkoskalowych magazynach energii. Koszt takiej inwestycji oszacowano na blisko 42 miliardy złotych. Wzrosnąć ma oczywiście też udział elektrowni szczytowo-pompowych – z 1,6, również do 5 GW. Koszt w tym przypadku to około 15 miliardów złotych. Operatorzy zaznaczają, że potrzeba wielu magazynów wynika z wysokiej dynamiki OZE, dlatego też niezbędne są zarówno magazyny zdolne do magazynowania godzinowego, jak i te do magazynowania sezonowego.
Rynek mocy w 2023 roku
Perspektywy rynku mocy są niezwykle obiecujące, a magazyny energii, jak już wspominaliśmy powyżej odgrywają coraz większą rolę w tej dynamicznie rozwijającej się branży. Według prognoz na 2023 rok, popyt na inwestycje w magazyny energii wzrośnie znacząco, co wynika z rosnącego zapotrzebowania na magazynowanie energii z OZE, wyższych kosztów energii elektrycznej i konieczności zabezpieczenia dostaw energii w czasie szczytowego zapotrzebowania.
W połowie maja Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało projekt rozporządzenia ws. parametrów tegorocznej aukcji głównej rynku mocy PSE, obejmującej roku dostaw 2028. Przewiduje ono zapotrzebowanie na moc wynoszące 5791 MW, a cena wywoławcza ma wynosić 431 zł/kW. Jeszcze w sierpniu ma zostać opublikowane rozporządzenie w Dzienniku Ustaw, z kolei aukcja główna jest zaplanowana na 14 grudnia.
W okresie certyfikacji ogólnej, trwającej od 2 stycznia do 10 marca, zgłoszono łącznie 23 GW nowych mocy, z czego aż 16,4 GW stanowiły zgłoszenia związane z magazynami energii. Ta imponująca liczba może wydawać się znacząca, ale warto zaznaczyć, że niekoniecznie powinna być traktowana jako ostateczna. Może być ona jedynie wskazówką na temat potencjalnego wzrostu mocy w tej dziedzinie. Porównując do wcześniejszych dwóch certyfikacji ogólnych, w 2021 roku zgłoszono 1,9 GW nowych mocy w magazynach, a w 2022 roku było to 3,1 GW.
Jednakże należy pamiętać, że dopiero w poprzednim roku po raz pierwszy baterie miały swoją debiutancką aukcję na rynku mocy. Jednakże w ramach tej aukcji zakontraktowano jedynie 165 MW, co stanowiło zaledwie 5 procent zgłoszonej mocy w certyfikacji ogólnej. Ostateczny wynik aukcji jest więc rzeczywiście kluczowy dla weryfikacji rzeczywistych planów inwestycyjnych.
W oparciu o dostępne informacje w bardzo optymistycznym scenariuszu, w tegorocznej aukcji mogłoby wystartować nawet około 2 GW bateryjnych magazynów. Jeśli porównamy to z wynikami z poprzednich lat, byłby to znaczny wzrost.
Skąd coraz większe zainteresowanie magazynowaniem energii?
Istnieje kilka kluczowych czynników, które sprawiają, że magazyny energii stają się atrakcyjnymi inwestycjami. Możemy do nich zaliczyć przede wszystkim:
- Zrównoważony rozwój: Magazyny energii pozwalają na skuteczne wykorzystanie energii z OZE, takiej jak energia słoneczna i wiatrowa, nawet w momencie, gdy warunki atmosferyczne nie pozwalają na wytwarzanie energii. To kluczowy element w realizacji celów zrównoważonego rozwoju i walki ze zmianami klimatycznymi.
- Niezależność energetyczna: Inwestycje w magazyny energii pozwalają na zdobycie niezależności energetycznej dla firm i gospodarstw domowych. Dzięki magazynom energii można gromadzić energię w czasie, gdy jest ona tania i dostępna, a następnie wykorzystać ją w czasie szczytowego zapotrzebowania lub gdy ceny energii są wyższe.
- Stabilność i niezawodność dostaw: Magazyny energii pomagają zwiększyć stabilność i niezawodność dostaw energii elektrycznej, szczególnie w przypadku odnawialnych źródeł energii, które są zależne od warunków atmosferycznych. Możliwość magazynowania i uwalniania energii w zależności od bieżących potrzeb zapewnia ciągłość dostaw i minimalizuje ryzyko awarii.
- Oszczędności finansowe: Magazyny pozwalają na wykorzystanie tańszych źródeł energii i gromadzenie energii w czasie, gdy jej cena jest niższa. Dzięki temu możemy zaoszczędzić na rachunkach za energię elektryczną i minimalizować wpływ wzrostu cen energii na budżet.
- Nowe możliwości handlu energią: Rozwój omawianego rynku otwiera w końcu nowe możliwości handlu energią elektryczną. Energia zgromadzona w magazynach może być bowiem sprzedawana na rynkach mocy, co daje szansę na dodatkowe dochody dla inwestorów.
Wyceń swoją instalację fotowoltaiczną w 3 minuty
Rozwój przydomowych magazynów energii w Polsce na tle innych państw
Polska, jako kraj o rosnącym zapotrzebowaniu na energię elektryczną i coraz większym udziale odnawialnych źródeł energii ma ogromny potencjał dla rozwoju magazynów energii. W ostatnich latach można zaobserwować coraz większe zainteresowanie przydomowymi magazynami energii, zarówno wśród firm, jak i gospodarstw domowych.
Zgodnie z raportem EUPD Reserach liczba instalacji przydomowych magazynów energii w Polsce wzrosła aż o 80% w 2022 roku w porównaniu z rokiem poprzednim. To znaczący wzrost, który świadczy o coraz większej świadomości społeczeństwa na temat korzyści wynikających z inwestycji w magazyny energii, ale również pokazujący, że działają programy dofinansowań, wspierające zakup przydomowych magazynów energii.
Warto jednak zauważyć, że Polska wciąż pozostaje w tyle w porównaniu z innymi państwami europejskimi, jeśli chodzi o rozwój magazynów energii. Wystarczy fakt mówiący, że w 2022 roku mieliśmy około 7000 przydomowych magazynów energii o łącznej mocy 27,5 MW oraz pojemności 55 MWh. Jeśli dodamy do tego informację, że w naszym kraju znajduje się aż 1,2 miliona instalacji fotowoltaicznych, to liczba urządzeń magazynujących nie robi wrażenia. W krajach takich jak Niemcy czy Norwegia, inwestycje w magazyny energii odgrywają kluczową rolę w zabezpieczaniu dostaw energii elektrycznej i promocji odnawialnych źródeł energii.
Nasi zachodni sąsiedzi posiadają bowiem aż 220 tysięcy nowych systemów magazynowanie energii, z kolei aż 105 tysięcy ze wszystkich 130 tysięcy instalacji fotowoltaicznych o mocy do 20 kW jest podłączonych do magazynów energii! Również Wielka Brytania mocno inwestuje zarówno w przydomowe magazyny energii, jak i w wielkoskalowe, kontenerowe magazyny energii, które mają być zabezpieczeniem dla państwa w okresach niestabilności energetycznej takich, z jakim mamy do czynienia od czasu wybuchu wojny w Ukrainie.
Na co zwracać uwagę wybierając magazyn energii?
Wybór odpowiedniego magazynu energii może być kluczowy dla sukcesu inwestycji. Istnieje kilka istotnych czynników, na które warto zwrócić uwagę. Zaliczamy do nich bez dwóch zdań:
- Pojemność i wydajność: Warto wybrać magazyn energii o odpowiedniej pojemności, dostosowanej do indywidualnych potrzeb i zapotrzebowania na energię. Ważne jest także sprawdzenie wydajności magazynu i jego zdolności do szybkiego uwalniania energii.
- Technologia i bezpieczeństwo: Wybierając magazyn energii, należy zwrócić uwagę na zastosowane technologie i standardy bezpieczeństwa. Magazyny energii powinny spełniać odpowiednie normy i certyfikaty, aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa użytkowania.
- Kompatybilność z innymi urządzeniami: Magazyny energii powinny być również kompatybilne z innymi urządzeniami w instalacji, takimi jak panele fotowoltaiczne. Dzięki temu jesteśmy w stanie zoptymalizować zarządzanie energią i maksymalnie wykorzystać potencjał magazynu.
- Wsparcie techniczne i serwis: Wybierając magazyn energii, warto zwrócić uwagę na dostępność wsparcia technicznego i serwisu. W razie awarii czy problemów z magazynem, istotne jest, aby można było skorzystać z pomocy specjalistów.
- Dofinansowania i ulgi podatkowe: Inwestycje w magazyny energii mogą być wspierane przez różnego rodzaju programy dofinansowania oraz ulgi podatkowe. Warto więc sprawdzić dostępność takich wsparć i wykorzystać je, aby obniżyć koszty inwestycji.
Dofinansowania na przydomowe magazyny energii
Polska rządowa polityka energetyczna jak widzimy stawia coraz większy nacisk na rozwój odnawialnych źródeł energii i magazynów energii. W związku z tym, inwestycje w przydomowe magazyny energii coraz częściej są wspierane różnymi programami dofinansowania i ulgami podatkowymi.
W poprzednim roku po raz pierwszy, w ramach programu Mój Prąd otrzymaliśmy możliwość dofinansowania na zakup i montaż magazynów energii dla gospodarstw domowych. Program ten ma na celu promowanie odnawialnych źródeł energii i magazynowania energii w sektorze mieszkaniowym, aby zwiększyć niezależność energetyczną obywateli. Tegoroczna edycja programu w wersji 5.0 ruszyła 22 kwietnia i jest skierowana do inwestorów objętych nowym systemem rozliczeń net-billing. Program ten oferuje dofinansowanie dla przydomowych magazynów energii wraz z mikroinstalacjami PV.
Zgodnie z zasadami programu, inwestorzy mogą otrzymać dofinansowanie na trzy elementy:
- Mikroinstalacja PV: Do mikroinstalacji PV można otrzymać dofinansowanie w wysokości do 50% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 7 tysięcy złotych.
- Magazyn energii: Inwestorzy, którzy zdecydują się na zakup magazynu energii, mogą otrzymać dofinansowanie w wysokości do 50% kosztów kwalifikowanych, jednak suma ta nie może przekroczyć 16 tysięcy złotych.
- System zarządzania energią HEMS/EMS: Jeśli inwestor wybierze falownik hybrydowy z możliwością inteligentnego zarządzania energią (np. SolarEdge), będzie mógł uzyskać dofinansowanie w wysokości do 50% kosztów kwalifikowanych, nie przekraczając 3 tysięcy złotych.
Dofinansowanie na magazyny energii można także otrzymać z programów regionalnych, funduszy unijnych oraz lokalnych inicjatyw promujących odnawialne źródła energii. Warto więc monitorować dostępne źródła finansowania i skorzystać z nich, aby obniżyć koszty inwestycji i przyspieszyć zwrot z inwestycji.
Wpisz swój adres i otrzymaj darmową wycenę na fotowoltaikę
Producenci magazynów energii w 2023 roku
Rok 2023 to oczywiście dalszy i jeszcze bardziej dynamiczny rozwój magazynów energii na rynku polskim. W związku z tym wielu producentów oferuje innowacyjne rozwiązania dla domów i firm. Oto kilku wiodących producentów magazynów energii, którzy wyróżniają się swoimi technologiami i rozwiązaniami:
- Sofar Solar - Sofar Solar to renomowany producent magazynów energii z siedzibą w Chinach, ale również z polskim oddziałem. Firma specjalizuje się w rozwiązaniach fotowoltaicznych i systemach magazynowania energii. Ich produkty charakteryzują się zaawansowaną technologią, niezawodnością i wydajnością. Firma oferuje magazyny energii, które są kompatybilne z różnymi technologiami PV, umożliwiając efektywne gromadzenie i wykorzystywanie energii elektrycznej.
- Huawei - To niewątpliwy lider w dziedzinie telekomunikacji i technologii informacyjnych, który zyskał także uznanie na rynku magazynów energii. Huawei oferuje zaawansowane rozwiązania, takie jak systemy hybrydowe PV i magazyny energii zintegrowane z inteligentnym zarządzaniem energią. Ich magazyny energii wyróżniają się zaawansowanym algorytmem optymalizującym wykorzystanie energii, co przekłada się na oszczędności i zwiększoną niezależność energetyczną.
- SolarEdge - Ta innowacyjna, izraelska firma zajmująca się technologią fotowoltaiczną i magazynowaniem energii jako pierwsza wprowadziła na rynek inwertery z technologią optymalizującą prąd stały. Ich magazyny energii są zaprojektowane z kolei tak, aby doskonale współpracować z systemami PV firmy SolarEdge, co pozwala na optymalne wykorzystanie energii słonecznej. Dodatkowo, magazyny SolarEdge oferują zaawansowane funkcje inteligentnego zarządzania energią, co umożliwia użytkownikom pełną kontrolę nad swoją energią.
Warto na koniec zaznaczyć, że powyżsi producenci to tylko część bogatego spektrum firm, które działają na rynku magazynów energii. W 2023 roku, dzięki rosnącej świadomości ekologicznej i rozwijającym się technologiom, możemy spodziewać się jeszcze większej liczby producentów oferujących innowacyjne i efektywne rozwiązania magazynowania energii. Inwestycje w magazyny energii stają się bowiem coraz bardziej atrakcyjne, a rynek dynamicznie reaguje na potrzeby użytkowników, dostarczając coraz bardziej zaawansowane i zróżnicowane produkty.
Najczęściej zadawane pytania
Magazyny energii – jaka cena w 2023 roku?
Jak już wspomnieliśmy, rozwój oraz zapotrzebowanie na magazyny energii rośnie z roku na rok. Obecnie cena tego typu urządzeń w głównej mierze zależy od jego pojemności, czyli tego ile jest stanie pomieścić kWh prądu. W związku z tym mały magazyn energii do domu jednorodzinnego jesteśmy w stanie kupić za około 20.000 zł. Jeśli zależy nam na większym magazynie, to wydatek będzie rzędu 30.000 zł. Oczywiście na rynku istnieją znacznie większe urządzenia, chociażby 20 kWh, ale są one używane zazwyczaj w dużych firmach lub gospodarstwach rolnych.
Niezależnie jednak od tego, który magazyn energii wybierzemy, musimy się liczyć z niemałym wydatkiem. Na szczęście całą inwestycję możemy nieco zniwelować za sprawą wspomnianych powyżej dofinansowań. Program Mój Prąd w wersji 5.0 pozwala nam na obniżenie ceny magazynu nawet o 50%, do kwoty 16.000 zł.
Jak długo wytrzymuje magazyn energii?
Niestety, jak zdecydowana większość tego typu urządzeń, tak i w przypadku magazynów energii musimy się liczyć z faktem, że nie są to urządzenia trwałe. Nawet używane w korzystnych warunkach, wraz z upływem czasu tracą swoje właściwości. Degradacji podlega głównie pojemność, choć obniżeniu ulega również sprawność.
National Renewable Energy Laboratory (NREL) obliczyło, że średnio magazyn energii po 10 latach użytkowania traci około 20% pojemności baterii. Z zasady publikacje przewidują, że żywotność poprawnie eksploatowanych magazynów energii wynosi mniej więcej 15 lat, co koresponduje z najczęściej przyznawaną, 10-letnią gwarancją udzielają przez większość producentów.
Czy należy zgłaszać posiadanie magazynu energii?
Aktualnie na polskim rynku instalacji magazynów energii panuje pewien chaos informacyjny związany z uwarunkowaniami formalnymi. To głównie wynika z wprowadzenia zupełnie nowego rozwiązania w kraju oraz braku wystarczającego przygotowania urzędników do tych zmian. Dodatkowo, brakuje kampanii informacyjnych, które pomogłyby wyjaśnić skomplikowane kwestie związane z przyłączaniem nowych urządzeń oraz zachęciłyby niezdecydowanych prosumentów do inwestowania w magazyny energii.
W tej sytuacji, można się spodziewać, że przez jakiś czas będą występowały niezamierzone zaniechania i braki w spełnianiu obowiązków ustawowych przez nowych użytkowników domowych magazynów energii. Jednym z takich obowiązków jest właśnie konieczność zgłoszenia każdego magazynu energii, nawet tych, które są instalowane "za licznikiem".
Zgłoszenia takie są przyjmowane przez Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD), którzy są odpowiedzialni za określone regiony kraju. Co ciekawe, przedstawiciele największych OSD w Polsce od dawna postulowali za wprowadzeniem działań mających na celu promowanie domowych magazynów energii. Miałoby to pomóc w zmniejszeniu ilości energii wprowadzanej do sieci w okresach szczytu produkcji, co z kolei odciążyłoby i usprawniłoby infrastrukturę.
Ile jest magazynów energii w Polsce?
Aktualnie najwięcej zainstalowanej mocy w magazynach energii elektrycznej na terenie Polski znajduje się oczywiście w elektrowniach szczytowo-pompowych – 1767,6 MW. Nie jest jednak tajemnicą, że największy potencjał tego rynku tkwi głównie w powstających bateryjnych magazynach energii. Takie BME uruchomiono do tej pory, chociażby w Bystrej (największy polski magazyn hybrydowy), W Pucku, Garbce, Wielkiej Wsi czy Lubachowie. Łączna moc zainstalowana w stacjonarnych bateryjnych magazynach energii wynosi obecnie ok. 32 MW.
Oczywiście nie możemy nie wspomnieć też o indywidualnych, przydomowych magazynach energii. Tych w naszym kraju działa około 7 tysięcy, z czego zdecydowana większość współpracuje z instalacją PV, zapewniając tym samym ciągłość zasilania. Pozostali użytkownicy decydują się na inwestycję w magazyn energii, jako rezerwowe źródło zasilania lub w połączeniu z agregatem prądotwórczym.
Wyceń swoją instalację fotowoltaiczną w 3 minuty